25 września br. mija dziesięć lat od uchwalenia przez Sejm Ustawy o zawodzie fizjoterapeuty – aktu prawnego, który ugruntował pozycję fizjoterapii w systemie ochrony zdrowia i potwierdził niezależność zawodu fizjoterapeuty w Polsce. To właśnie 25 września 2015 r. zakończył się wieloletni proces legislacyjny, którego efektem było uregulowanie statusu prawnego zawodu, powołanie Krajowej Izby Fizjoterapeutów i przyznanie fizjoterapeutom niezależnego, samodzielnego miejsca w systemie ochrony zdrowia. Ustawa weszła w życie 31 maja 2016 r., otwierając nowy rozdział w historii polskiej rehabilitacji.
Historia tej zmiany sięga lat 90. XX wieku, kiedy rozpoczęto pierwsze ogólnopolskie dyskusje o potrzebie prawnego uregulowania zawodu fizjoterapeuty. Przez kolejne dekady, wraz z rozwojem kształcenia akademickiego oraz wejściem Polski do Unii Europejskiej, potrzeba systemowego uporządkowania roli fizjoterapeutów w systemie zdrowia stawała się coraz pilniejsza.
Droga do ustawy
Kluczową rolę w tym procesie odegrali liderzy środowiska – Polskie Towarzystwo Fizjoterapii oraz Stowarzyszenie Fizjoterapia Polska, a także zaangażowani parlamentarzyści – Dariusz Dziadzio, Tomasz Szymański oraz Rajmund Miller, który przewodniczył pracom zespołu ds. ustawy w Sejmie. Uchwaleniu ustawy towarzyszyły liczne kampanie społeczne, zbiórki podpisów i działania integrujące środowisko fizjoterapeutów w całym kraju.
2016 – przełom i powstanie KIF
Wejście w życie ustawy 31 maja 2016 r. zapoczątkowało budowę samorządu zawodowego. Już miesiąc później powołano Komitet Organizacyjny Samorządu Fizjoterapeutów (KOSF), a 28-29 grudnia 2016 r. odbył się pierwszy Krajowy Zjazd Fizjoterapeutów, podczas którego wybrano organy KIF. Pierwszym prezesem KRF został dr hab. Maciej Krawczyk, który pełnił tę funkcję do 2022 roku.
Dekada zmian
Ostatnie dziesięć lat to czas systematycznego umacniania pozycji polskiej fizjoterapii oraz rozwoju struktur zawodowych. Stworzono system przyznawania prawa wykonywania zawodu, uruchomiono Krajowy Rejestr Fizjoterapeutów, wprowadzono zasady etyki zawodowej. Ustawa potwierdziła zawodową samodzielność fizjoterapeutów, definiując ich kompetencje i odpowiedzialność. Samorząd zawodowy stał się silnym partnerem w debacie o przyszłości ochrony zdrowia. Obecnie Krajowa Izba Fizjoterapeutów zrzesza ponad 84 tysiące fizjoterapeutów, którzy aktywnie uczestniczą w opiece zdrowotnej – od działań w zakresie fizjoprofilaktyki, przez prowadzenie terapii funkcjonalnej, po wsparcie w odzyskiwaniu i utrzymaniu sprawności:
– Ustawa o zawodzie fizjoterapeuty była przełomem. Dziś nikt nie wyobraża sobie systemu ochrony zdrowia bez samodzielnych, odpowiedzialnych i świetnie wykształconych fizjoterapeutów. To wielki sukces całego środowiska, ale też dowód, że determinacja i jedność prowadzą do historycznych zmian – mówi dr hab. Maciej Krawczyk, prezes KRF w latach 2016–2022.
Przyszłość fizjoterapii w Polsce
Dziesięciolecie ustawy to nie tylko jubileusz, lecz także okazja do refleksji nad ogromnym postępem, jaki dokonał się w polskiej fizjoterapii. To również okazja, by spojrzeć w przyszłość – przed fizjoterapeutami kolejne wyzwania, związane z umacnianiem pozycji zawodu i dalszym rozwojem jakości opieki.
– Dziesięć lat ustawy to czas, w którym fizjoterapia w Polsce udowodniła swoją siłę i znaczenie. Dziś jesteśmy partnerami w systemie ochrony zdrowia, a pacjenci mogą korzystać z profesjonalnej, bezpiecznej i skutecznej opieki. Wciąż jednak przed nami wiele do zrobienia w zakresie budowania świadomości znaczenia fizjoterapii i obecności fizjoterapeutów w różnych ogniwach systemu. Szczególnej uwagi wymagają m.in. uzdrowiska, w których zapisy ustawy nie zawsze są respektowane, oraz np. domy pomocy społecznej, gdzie fizjoterapeuci nie są objęci systemowymi podwyżkami. To obszary, w których potencjał fizjoterapii nie jest w pełni wykorzystywany, choć może przynosić realne korzyści – zarówno pacjentom, jak i całemu systemowi.
Przed nami kolejne wyzwania – rozwój nowoczesnych metod rehabilitacji, cyfryzacja usług, wzmacnianie pozycji fizjoterapeutów w interdyscyplinarnych zespołach medycznych, a także szersze wdrażanie programów fizjoprofilaktycznych i przesiewowych. Te działania mają ogromny potencjał, by odciążyć system ochrony zdrowia, poprawić jakość życia oraz zmniejszyć koszty leczenia w przyszłości.
Mimo tych wyzwań mamy w Polsce bardzo dobrze wykształcone, ambitne i nieustannie doszkalające się środowisko, które z zaangażowaniem buduje wysoką jakość fizjoterapii. Wierzę, że ta siła, profesjonalizm i determinacja będą w nadchodzącej dekadzie napędzać dalszy rozwój naszego zawodu – z korzyścią dla pacjentów oraz całego społeczeństwa.
– mówi dr hab. Agnieszka Stępień, prezes Krajowej Rady Fizjoterapeutów.
